(Tặng nam nữ công nhân vệ sinh trên khắp thế gian)

…”Tôi muốn làm những câu thơ
Cục cằn như cái chổi
Quét dọn sạch sành sanh rác rưởi”…
(Trích “Thi sĩ và công nhân” đăng trong “Giai phẩm mùa xuân” 1956)

Không rõ nguyên cớ gì
Tôi có một nỗi ghê tởm mênh mông
Với mọi loài rác rưởi
– Rác rưởi làm tôi buồn nôn
– Rác rưởi làm tôi tức giận đến nổi khùng!
Có lẽ từ ngày còn trong bụng mẹ
Tôi đã nhiễm tính khí của Người
Sống sạch
Mẹ tôi sống sạch đến khó tin
Người sống sạch đến tột cùng của sự sạch
Ba mươi năm không gặp con
(Mà lại là con một)
Nhắm mắt, Người chỉ để lại một lời trăng trối:
“Hãy chôn mẹ trên một vùng đất sạch
Dù cho xa chót núi đầu nguồn…”
Tôi được nhiều địa phương mời đến đọc thơ
Hễ được bồi dưỡng chút tiền còm
Là tôi tìm ngay ra chợ
Chọn mua chổi
Như các cô gái đến tuổi lấy chồng
Chọn mua quần áo, phấn son…
Ba mươi năm qua đi xa về gần
Quà tôi tặng bạn hữu, người thân
Độc một món quà CHỔI!
Như những tỷ phú tích trữ vàng
Tôi tích trữ chổi!
Trong nỗi kinh khiếp mênh mang
Một ngày nào đó chợ búa thế gian
Không nơi nào bán CHỔI!
Như những tay sành ăn
Thuộc lòng các cửa hàng đặc sản
Tôi thuộc lòng đặc sản chổi các địa phương….
Miền Tây, miền Đông châu thổ sông Cửu Long
Chổi tàu cau, cọng dừa hình giẻ quạt
Quãng Ngãi, Quảng Nam: Chổi chít
Thừa Thiên, Quảng Trị: Chổi rành
Chổi xể: Quảng Bình
Phú Thọ, Tuyên Quang: Chổi cọ
Kinh Bắc, Thái Bình: Chổi lông, chổi rơm
Yên Bái, Cao Bằng: Chổi mây, chổi giang…
Nếu kiếp sau tôi được tái sinh
Tôi nguyện ước tái sinh làm cây chổi
Một cây chổi không cùn, không mòn
Một cây chổi quét dọn, bền gan…
Nếu đất nước thành lập Nhà – xuất – bản – Chổi
Tôi tình nguyện làm biên tập viên không lương
Tôi sẽ phấn đấu đạt chức trưởng phòng biên tập
Niềm mộng mơ ám ảnh đời tôi
(Nói ra xin các bạn đừng cười…)
Một ngày nào trên trang tư báo hàng ngày
Mục tin buồn:
“Nhà thơ Phùng Quán
Vừa được đề bạt “quyền” Phó Giám Đốc nhà xuất bản Chổi
Nhiễm độc hại môi trường công tác
Bạn hữu, gia đình tận tình cứu chữa
Nhưng đã từ trần
Ngày… tháng… năm…
Tưởng lệ lòng trung thành với “Sự nghiệp chống rác rưởi”
Ban lãnh đạo cắt “quyền” cho nhà thơ
Đồng truy tặng huân chương cao quý:
Huân Chương “Cây Chổi hạng Ba.”