Chùm nhỏ thơ yêu
Tác giả: Chế Lan Viên
Anh cách em như đất liền xa cách bể
Nửa đêm sâu nằm lắng sóng phương em
Em thân thuộc sao thành xa lạ thế
Sắp gặp em rồi, sóng lại đẩy xa thêm
Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ
Một trời sao rực cháy giữa đôi ta
Em nhắm mắt cho lòng anh lặng gió
Cho trời sao yên rụng một đêm hoa.
” Chùm nhỏ thơ yêu” là một trong những bài thơ tình vô cùng đậm đà và sâu lắng của Chế lan Viên. Viết về tình yêu vốn là đề tài muôn thủa của thơ ca, nhưng đến với “chùm nhỏ thơ yêu” ta lại gặp ở đây những triết lí đượm hơi thở của cuộc sống rất tuyệt vời.
Bài thơ được mở đầu bằng hình ảnh so sánh :
Anh cách em như đất liền xa cách bể
So sánh thật lạ vế thứ nhất: ” Anh cách em” Vế thứ hai: ” Đất liền xa cách bể”. Đất liền luôn ở gần bên bể, nếu đất liền xa cách bể thì là một sự phi lí, nên anh phải xa em cũng là một sự phi lí và chính vì vậy khi anh xa em cảm giác ấy khó chịu đựng đến vô cùng. Thơ Chế Lan Viên khi đọc phải có tư duy tam đoạn luận mới có thể hiểu hết sự sâu sắc.
Câu thơ thứ hai:
Nửa đêm sâu nằm lắng sóng phương em
“Nửa đêm sâu” , anh không ngủ được nằm” lắng sóng phương em”. Em phương xa va anh đang cố lắng nghe , đang cố hướng về phương em tha thiết đến vô cùng.
Hai câu thơ tiếp theo:
Em thân thuộc sao thành xa lạ thế
Sắp gặp em rồi, sóng lại đẩy xa thêm
Trong những tháng ngày xa nhau, biết bao nhiêu điều anh muốn nói cùng em mà không được nên em đang thân thuộc bỗng lại thành xa lạ. ” Lắng sóng phương em” để mong gặp em dù chỉ trong mơ, vậy mà “sắp gặp em rồi sóng lại đấy xa thêm”. Bao trăn trở trong những ngày xa vắng được nhà thơ thể hiện thật tuỵệt vời. Chúng ta ai cũng đã từng trải qua những ngày cách xa người yêu dấu nên khi đọc những câu thơ này ta thấy như tác giả đang chia sẻ cùng ta.
” Anh không ngủ. Phải vì em đang nhớ”
Anh không ngủ là một hiện thực. Hiện thực ấy càng trở nên da diết bởi nỗi nhớ của em. Em nhớ anh, nên anh không ngủ. Tình yêu được đưa lên cung bậc tuyệt đích, và đó cũng chính là hạnh phúc đích thực ở đời.
Một trời sao rực cháy giữa đôi ta
Hình ảnh tuyệt đẹp, tình yêu tuyệt đẹp. Khoảng cách giữa anh và em được đo bằng “một trời sao rực cháy” mãnh liệt đến vô cùng.
Em nhắm mắt cho lòng anh lộng gió
Cho trời sao yên rụng một đêm hoa.
Lời thơ dịu lại ở hai câu cuối. Em hãy ngủ để lòng anh lộng gió- gió của tình yêu, gió của niềm tin, giớ của nỗi nhớ, những cơn gió ấy đang thổi lộng trong anh, khiến anh càng yêu em hơn. Ngoài trời sao đang bình yên, những ngôi sao rụng xuống thành một đêm hoa trong giấc mơ đôi ta. Thơ Chế lan Viên thường có những hình ảnh không thể lí giải một cach rõ ràng, ta chỉ biết đó là những hình tượng thơ tuyệt đep.
Tình yêu trong thơ Chế Lan Viên đằm sâu chất triết lí, ngọt ngào và tha thiết. Đọc thơ tình Chế Lan Viên người đọc luôn cảm nhận được cái tất nhiên, cái cao cả, nhưng cũng vô cùng giản dị của tình cảm trong đời sống tâm linh của con người. Đọc chùm nhỏ thơ yêu ta lại nhớ đến bốn câu thơ tình yêu nổi tiếng của chính nhà thơ viết vào năm 1960:
Anh bỗng nhớ em như đông về nhớ rét
Tình yêu ta như cánh kiến hoa vàng
Như xuân đến chim rừng lông trở biếc
Tình yêu làm đất lạ hoá quê hương
Mộc mạcvà sâu sắc như cuộc sống- đó là phong cách thơ của Chế lan Viên. Điều đó đã khiến thơ ông làm say mê bao bạn đọc trong suốt thế kỷ XX và trong tương lai.
Đọc thơ như chính ta, như tâm hồn ta ai phơi bày ra đó, như hạnh phúc nào trong nỗi nhớ nhung….
Xin được cảm tạ tác giả.
Theo tôi nhớ thì 3 câu thơ dưới đây là:
– Anh xa cách em như đất liền xa cách bể (có thêm 1 từ ‘xa’ – ‘xa cách’ mới như ‘xa cách’ được)
– Nửa đêm nằm lắng sóng phương em (không có chữ ‘sâu’ – chữ ‘sâu’ có vẻ thừa và làm mất hay)
– Em nhắm mắt cho lòng anh lặng gió (‘lặng’ chứ không phải ‘lộng’ – mở mắt nhìn thì ôi thôi gió lộng hết cả tâm hồn anh rồi, nhắm mắt thì mới lặng gió, mới yên rụng đêm hoa sao trời được)