Thica.net

Mạng thi ca Việt Nam

Trang thơ Du Tử Lê

Du Tử Lê

Nhà thơ Du Tử Lê tên thật là Lê Cự Phách, sinh năm 1942 tại huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam. Năm 1954 ông theo gia đình di cư vào miền Nam. Đầu tiên ông định cư ở Hội An, Quảng Nam, sau đó là Đà Nẵng. Đến năm 1956, ông vào Sài Gòn và theo học trường Trần Lực, trường Chu Văn An, sau cùng là Đại học Văn Khoa.

Ông làm thơ rất sớm từ năm 1953 khi đang còn học tại trường tiểu học Hàng Vôi tại Hà Nội. Sau khi di cư vào Sài Gòn, ông bắt đầu sáng tác nhiều tác phẩm dưới nhiều bút hiệu khác nhau. Bút hiệu Du Tử Lê được dùng chính thức lần đầu tiên vào năm 1958 cho bài Bến tâm hồn, đăng trên tạp chí Mai.

Du Tử Lê từng là sĩ quan thuộc Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cựu phóng viên chiến trường, thư ký tòa soạn cuối cùng của nguyệt san Tiền phong (một tạp chí của Quân lực Việt Nam Cộng hòa), và là giáo sư dạy giờ cho một số trường trung học Sài Gòn. Năm 1969, ông theo học khóa tu nghiệp báo chí tại thành phố Indianapolis, tiểu bang Indiana. Năm 1973 tại Sài Gòn, ông được trao Giải thưởng Văn chương Toàn quốc, bộ môn Thơ với tác phẩm Thơ tình Du Tử Lê 1967-1972. Ông là một trong bảy nhà thơ miền Nam, được cố nhà văn Mai Thảo chọn là “Bảy vì sao Bắc đẩu” của nửa thế kỉ thi ca Việt Nam. Sáu người kia là Vũ Hoàng Chương, Đinh Hùng, Bùi Giáng, Nguyên Sa, Thanh Tâm Tuyền và Tô Thùy Yên. Ông cũng là nhà thơ có nhiều tác phẩm được phổ nhạc bởi các nhạc sĩ nổi tiếng như Phạm Đình Chương, Trần Duy Đức, Nguyên Bích, Đăng Khánh, Anh Bằng, Phạm Duy, Hoàng Quốc Bảo, Từ Công Phụng.

Ngày 17 tháng 4 năm 1975, Du Tử Lê cùng với Mai Thảo và Phạm Duy bị kết án tử hình vắng mặt trên đài phát thanh của Mặt trận giải phóng Miền Nam vì có thái độ chống đối cộng sản quyết liệt. Sau sự kiện 30 tháng 4, 1975, ông sang tị nạn tại Hoa Kỳ. Hiện ông đang sống ở miền Nam California, tiếp tục nghề viết, và là nhân viên khế ước của đài tiếng nói Hoa Kỳ từ năm 1996. Ông cũng từng là chủ nhiệm các báo Việt ngữ Nhân chứng, Tay Phải, và Văn nghệ ở Hoa Kỳ. Hiện ông sống cùng gia đình tại thành phố Garden Grove, miền nam California.

Thơ của ông xuất hiện trên nhiều tạp chí trong và ngoài nước và được một số đại học dùng để giảng dạy cho sinh viên từ những năm 1990. Năm 1993, G.S. Neil L. Jaimeson chọn dịch và phân tích một bài thơ của Du Tử Lê in trong cuốn Understanding Vietnam, xuất bản bởi liên đại học Berkeley, UCLA, London, là sách giáo khoa về văn học Việt Nam cho nhiều đại học tại Hoa Kỳ và châu Âu. Cho tới nay ông là nhà thơ châu Á duy nhất có thơ đăng trên hai nhật báo lớn của Mỹ là Los Angeles Times, 1983 và New York Times, 1994. Từ năm 1981 tới nay, Du Tử Lê đã có nhiều buổi thuyết trình về thơ tại một số đại học tại Hoa Kỳ, Pháp, Đức và Úc Châu trong đó có các trường Harvard, UC Berkeley.

Ông là một trong sáu nhà thơ Việt Nam thuộc thế kỷ thứ hai mươi, có thơ được chọn in trong tuyển tập Thi ca thế giới từ thời thượng cổ tới hôm nay / World Poetry – An Anthology of Verse from Antiquity to Our Time do NXB Norton New York ấn hành năm 1998.

Ngoài làm thơ Du Tử Lê còn vẽ tranh. Từ năm 2011, nhiều tranh của Du Tử Lê đã được dùng làm bìa sách cũng như in nơi trang bìa của một số tạp chí. Trong hai năm 2012 và 2013 ông cũng đã tổ chức một số triển lãm tranh cá nhân tại Hoa Kỳ.

Du Tử Lê là tác giả của 58 tác phẩm đã xuất bản trong và ngoài nước, tiêu biểu là:

  • Thơ Du Tử Lê (1964)
  • Năm sắc diện năm định mệnh (1965)
  • Tình khúc tháng mười một (1966)
  • Tay gõ cửa đời (1970)
  • Chung cuộc (cùng viết với Mai Thảo, 1969)
  • Mắt thù (1969)
  • Ngửa mặt (tiểu thuyết, 1969)
  • Vốn liếng một đời (1969)
  • Qua hình bóng khác (tiểu thuyết, 1970)
  • Mùa thu hoa cúc (sách thiếu nhi, 1971)
  • Sân trường mắt biếc (sách thiếu nhi, 1971)
  • Chú Cuội buồn (sách thiếu nhi, 1971)
  • Hoa phượng vàng (sách thiếu nhi, 1971)
  • Một đời riêng (1972)
  • Khóc lẻ loi một mình (1972)
  • Chấm dứt luân hồi em bước ra (1993)
  • Thơ tình (1996)
  • Chỉ như mặt khác tấm gương soi (thơ 1997)
  • Trên ngọn tình sầu (tập tùy bút, 2011)
  • Xương, thịt đời sau, máu rất buồn (tùy bút, 2012)
  • Biệt khúc (thơ, 2013)
  • Tuyển tập thơ Du Tử Lê (2013)
  • Giỏ hoa thời mới lớn (2014)