Nhà thơ Hoàng Trúc Ly tên thật là Đinh Đắc Nghĩa, sinh ngày 14 tháng 4 năm 1933 tại Đà Nẵng, nguyên quán ở Bình Định. Sau khi đậu tú tài Pháp, ông ghi danh vào trường Luật, nhưng chẳng được bao lâu thì bỏ học vì bài giảng khô khan, không khí chật hẹp gò bó của các giảng đường.
Ông bắt đầu sáng tác thơ văn từ những năm 1950, viết tiểu thuyết và truyện cho nhà xuất bản Khai trí ở Sài Gòn. Phạm Công Thiện viết về thơ Hoàng Trúc Ly: “Thơ Hoàng Trúc Ly có ma lực kỳ quái của những câu phù chú. Đối với Hoàng Trúc Ly, ngôn ngữ hãy còn mới tinh, mỗi chữ đều mang một linh hồn, mỗi chữ là một sinh mệnh. Tôi gọi Hoàng Trúc Ly là thi sĩ lớn, là nhà thơ bậc thầy của thi ca hiện đại.”
Hoàng Trúc Ly mất vì tai nạn giao thông khi đang băng qua đường vào ngày 23 tháng 12 năm 1983 tại Sài Gòn.
Tác phẩm đã xuất bản:
Mai mốt em về, em về đâu?
Con sông nước chảy trắng chân cầu
Tiếng hát già nua người bạn cũ
Đêm dài muôn thuở buộc lòng nhau
Ngoài kia trời mưa buồn không em
Xa hỡi ngàn xa bóng nhạn chìm
Thương nhau ái ngại tìm đôi mắt
Chưa biết đêm nào thức trắng đêm
[…]
[…]
Tôi muốn hôn bằng môi của em
Mùa xưa thao thiết nắng hoe thềm
Lòng trong đã trắng tình nguyên thủy
Nghe bước xuân về êm quá êm
[…]
[…]
lửa ở lòng anh lạnh quá
làm sao sưởi ấm mùa đông
em có còn đau nét mặt
những đêm mưa đạn trắng rừng
em có vàng hoe nước mắt
những hoàng hôn khóc rưng rưng
[…]
Ta từ giấc mộng bước gần em
Đường phố đầy trăng hay mặt trời chìm?
Ô hay con gái bay nhiều quá
Hai cánh tay mềm như cánh chim
[…]
Long lanh từng giọt trắng da trời
Bàn tay rất trắng áo hoa phơi
Mỗi lần nắng trắng em phơi áo
Vô tình phơi nắng cả hồn tôi.
Đời còn kẹp tóc tuổi trăng tròn
Miệng còn ngọt sữa lúa đang non
Mềm môi em thở hương lùa nhạc
Ngày sẽ dài như một nụ hôn.
[…]
[…]
Đã đi rồi anh muốn nhảy muốn bay
Cho khăng khít nhịp chân trời đất
Mộng vừa nghiêng mắt
Quê em ngày đẹp vàng son
Đường xa mờ nhảy múa núi non
Ơi những cô mình bàn tay sữa đọng
Khi gió mùa lên ngực vừa căng mọng
Đa tình đuổi bướm lang thang
Sớm mai nào bên bông lúa trẻ măng
[…]
[…]
Tôi hôn khô héo bờ môi chết
Da thịt mồ hoang không máu tươi
Nắm tay tê tái bàn tay chết
Áo khói sương khuya hỡi dáng người
[…]
Trừng mắt đau theo chân người đi
Lòng nghe vô tận một chia ly
Xiết bao ngày tháng căm căm nhớ
Buồn dựng ngang mày một tử thi.
Mùa mưa nghe trời ướt mắt xanh
Gió thổi mưa xưa hờn kinh thành
Hôm nay lưu luyến về bên ấy
Em lạnh lùng không khi nhớ anh
[…]
Những người xưa đi rồi không về nữa
Một mình anh lại gặp một mình em
Chiều lửng lơ nghe nắng rụng bên thềm
Em cúi mặt mắt buồn ươn ướt đỏ
Nhà anh nghèo, anh đau tim anh yếu phổi
Đời anh lạnh lùng bốn hướng gió và mưa
Ta lạc nhau từ em còn bé nhỏ
Anh thương em câm nín đến bao giờ
Bởi vì đâu da em xanh giá rét?
Nắng rưng vàng lên mái tóc mồ côi
Ngày giặc giã quê hương mình mỏi mệt
Mười năm qua hình ảnh có ngậm ngùi
[…]
[…]
Ôi có hôm nào là hôm nay
Anh ghen vì gió đã choàng vai
Em đi như vẽ trên đường nắng
Em nói như đàn trong miệng ai
Anh là dòng sông mơ chín suối
Em là mặt trăng thèm mặt trời
Cách trở bốn mùa vây trái đất
Còn nghe đau xót thuở nào nguôi.