U ốm
U ốm nằm nhà
Không ra đồng được
U đắp kín chăn
Mặt quay vào vách
Em vẫn đi học
Đường xa càng xa
Người em ở lớp
Bụng em ở nhà.
U uống thuốc chưa?
Hạ rồi cơn sốt?
Vắng vẻ một mình
U vui sao được.
[…]
Nhà thơ Phạm Hổ sinh ngày 28 tháng 11 năm 1926 tại xã Thanh Liêm (nay là xã Nhơn An), huyện An Nhơn, tỉnh Bình Định, còn có bút danh khác là Hồ Huy. Anh trai ông là nhà văn Phạm Văn Ký và em trai là nhạc sĩ Phạm Thế Mỹ.
Ông đỗ bằng Thành chung năm 1943. Sau Cách mạng Tháng Tám ông làm công tác tuyên truyền và tham gia hoạt động văn học nghệ thuật.
Sau Hiệp định Genève năm 1954, ông ra Bắc, tham gia sáng lập Nhà xuất bản Kim Đồng, nơi chuyên xuất bản văn hóa phẩm dành cho trẻ em.
Sau ba năm làm việc tại Nhà xuất bản Kim Đồng, ông chuyển sang Nhà xuất bản Văn học rồi về báo Văn Nghệ, cơ quan ngôn luận của Hội Nhà văn. Năm 1957 ông là thành viên sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam.
Từ năm 1983, ông là Phó trưởng ban đối ngoại của Hội Nhà văn Việt Nam và là Chủ tịch Hội đồng văn học thiếu nhi của hội.
Ông vừa viết văn, làm thơ, viết kịch và vẽ tranh. Nổi bật trong các sáng tác của ông là dành cho thiếu nhi; nhiều tác phẩm đã được đưa vào giảng dạy trong trường phổ thông.
Năm 2001, ông được trao Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật, đợt 1.
Phạm Hổ mất ngày 4 tháng 5 năm 2007, hưởng thọ 80 tuổi.
Tác phẩm đã xuất bản:
Dành cho thiếu nhi:
Dành cho người lớn:
Giải thưởng văn học:
U ốm nằm nhà
Không ra đồng được
U đắp kín chăn
Mặt quay vào vách
Em vẫn đi học
Đường xa càng xa
Người em ở lớp
Bụng em ở nhà.
U uống thuốc chưa?
Hạ rồi cơn sốt?
Vắng vẻ một mình
U vui sao được.
[…]
Gấu đen chụp ảnh
Gửi tặng bạn thân
Gấu trắng, thợ giỏi
“Tách” cái, chụp xong
Lúc nhận ảnh xem
Gấu đen trợn mắt:
– Sao mình bé choắt
Lại cụt cả chân!
Chụp chẳng nên thân
Này đây, trả cậu!
“Thỏ đây, ai nói đấy?
Mèo à? Mèo thế nào?
Mình không trông thấy cậu
Nhỡ đứa khác thì sao?”
[…]
Lòng trắng, lòng đỏ
Thành mỏ, thành chân
Cái mỏ tí hon
Đôi chân bé xíu
Lông vàng mát dịu,
Mắt đen sáng ngời
Ơi chú gà ơi!
Ta yêu chú lắm
[…]
Mình đỏ như lửa
Bụng chứa nước đầy
Tôi chạy như bay
Hét vang đường phố
Nhà nào bốc lửa
Tôi dập liền tay
Ai gọi chữa cháy
“Có… ngay! Có… ngay!”
Nhanh cho con bú tí
Đói, đói rồi mẹ ơi!
– Gì mà nhặng lên thế
Mới nhả vú đấy thôi
– Nhả vú là đói rồi
Mẹ ơi, con bú tí!!!
Ngựa cha đi móng sắt
Bật lửa đá dưới chân
Ngựa con thấy kêu ầm:
“Bố ơi chân bố cháy!”
Mặt trời rúc bụi tre
Buổi chiều về nghe mát
Bò ra sông uống nước
Thấy bóng mình, ngỡ ai
Bò chào “Kìa anh bạn
Lại gặp anh ở đây”
Nước đang nằm nhìn mây
Nghe bò, cười toét miệng
Bóng bò chợt tan biến
Bò tưởng bạn đi đâu
Cứ ngoái trước nhìn sau
“Ậm ò” tìm gọi mãi.
Trong đêm Bé ngủ
Cây dâu ngoài bãi
Nảy những búp non
Con gà trong ổ
Đẻ trứng ấp con
Cây chuối cuối vườn
Nhắc hoa mở cánh
Ngôi sao lấp lánh
Sáng hạt sương rơi
Con cá quả mẹ
Ao khuya đớp mồi…
Tôi bắn hắn rồi
Những ngày xưa thân ái
Không ngăn nổi tay tôi
Những ngày xưa thân ái
Chắc hắn quên rồi
Riêng tôi, tôi nhớ:
Đồng làng mênh mông biển lúa
Sương mai đáp trắng cỏ đường
Hai đứa tôi,
Sách vở cặp chung
Áo quần nhàu giấc ngủ
Song song bước nhỏ chân trần
Gói cơm mo mẹ vắt xách tùng tơn
Nón rộng hỏng quai
Trong túi hộp diêm nhốt dế
Những ngày xưa êm đẹp thế
Không đem chung hai đứa một ngày mai
[…]