[…]
Bây giờ giữa đường đời
Kỷ niệm ngày xưa mù khơi
Gặp nhau chiều mưa lạnh
Hai đứa đều sang trong bộ cánh
Dung nhan em còn tươi
Anh mừng tưởng đâu đời em vui.
Dè đâu đây là quán
Em bẹo hình hài rao lên bán
Đang thời đông khách mua
Chợ thịt còn sung được vài mùa.
Nghe nói anh cầm viết
Nghệ thuật là gì em muốn biết.
– “Mùi hôi nói mùi thơm
Cây bút cầm tay: cần câu cơm
Đó em ơi! Nghệ thuật:
Nhắm mắt quay lưng chào sự thật.”
[…]
“Trong đầm gì đẹp bằng sen
Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng
Nhị vàng bông trắng lá xanh
Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”
Mặc cho câu ca được cả nước lưu truyền
Và đời vẫn tin là ca ngợi phẩm chất của sen.
Nhưng tôi không thể nào tin được
Câu ca này gốc gác tự nhân dân
Bởi câu ca sặc mùi phản trắc
Của những phường bội nghĩa vong ân!
Vốn con cái của giai cấp cùng khổ
Chúng chòi lên cuộc đời quyền lực vàng son
Nghĩ đến cha mẹ chúng xấu hổ
Chúng mưu toan giấu che từ bỏ
Nói xa gần chúng mượn chuyện sen
[…]
Phố Hàng Buồm không còn một cánh buồm
Phố Hàng Lược chẳng còn ai bán lược
Phố Hàng Bạc những người thợ bạc
Đã chết cùng đêm hội ngày xưa
Chợ Mơ không còn mơ
Cửa Hà Khẩu đã thành phố xá
Qua Ngõ Trạm chẳng còn ai đổi ngựa
Đường Cựu Lâu lầu cũ cháy lâu rồi
Người ta uống bia hơi
Dưới tấm dù xanh đỏ
Phố Hàng Bài bán giầy da dép nhựa
Đông Bộ Đầu thành bến ô tô…
[…]
Nhà văn xưa tôi yêu mến mê say
Nay già lão được chính quyền sủng ái
Lưng còng xuống quên cả lời mình nói
Phản bội những điều trong cuốn sách thiêng liêng
Bác tôi chỉ huy trinh sát trung đoàn
Người anh hùng tuổi thơ tôi thán phục
Nay thủ trưởng một văn phòng lớn
Suốt ngày lau xe đạp chữa đèn pin
Cô bé tôi yêu giờ đã lấy chồng
Béo tốt càu nhàu tẻ nhạt
Thằng bạn nhỏ cùng vui đùa thuở trước
Cụt hai chân từ mặt trận lê về
[…]
[…]
– Nhưng rồi sao, Kim tự tháp ngàn năm?
– Trong lòng tôi một xác ép vua nằm;
Dưới chân tôi vạn thần dân chết lụi.
Vua muốn thắng thời gian vòi vọi
Nằm yên trong giấc đá, kín bưng.
Suốt đời vua lo chỗ ngủ cuối cùng,
Ôm cái chết mong thắng dần cái chết.
Thời gian thổi, hồn vua không sợ rét;
Mặt trời quay, trục tháp chẳng mòn xoay.
Vua ngủ yên nhưng tôi thức đêm ngày;
Cát, cát, cát nổi từng cơn dữ dội,
Cát thổi đập vào mình tôi nhức nhối.
Tôi thức vua cho vua biết: giữa trăng sao
Hạn nằm trong vĩnh viễn chẳng còn bao
[…]
Thêm một chiếc lá rụng,
Thế là thành mùa thu.
Thêm một tiếng chim gù,
Thành ban mai tinh khiết.
Dĩ nhiên là tôi biết,
Thêm một – lắm điều hay.
Nhưng mà tôi không biết,
Thêm một – phiền toái thay!
[…]
Giữa chiều lạnh
Một người đàn bà ngồi đan bên cửa sổ
Vừa nhẫn nại vừa vội vã
Nhẫn nại như thể đó là việc phải làm suốt đời
Vội vã như thể đó là lần sau chót
Không thở dài
không mỉm cười
Chị đang giữ kín đau thương
Hay là hạnh phúc
Lòng chị đang tràn đầy niềm tin
Hay là ngờ vực
[…]
[…]
Gã bạn thân đi xa chưa về
Người bạn gái đã qua cơn đau ốm
Chiếc ghế đã sơn xong
Mái nhà đã sửa
Thì làm một việc gì đó
Thì làm một việc gì nữa
Ta tự dặn ta
Đời chưa nguôi củi lửa
Tháng ba
Có người vợ cãi chồng, có người chồng bỏ nhà viễn xứ
Tháng ba khát mong, tháng ba dài nhớ
Hoa xoan đành rơi tím ngõ quê
Tháng ba
Ai qua đồng nghe lúa khát mưa
Ai qua chợ nghe rỗng lòng thúng mủng
Ai qua ngõ nghe tiếng chân nhẹ bỗng
Chim sẻ bay nháo nhác đợi mùa
[…]
Cuốn sách tôi nhặt được trên đường
Xếp bằng những trang của nhiều cuốn sách
Mở đầu là một chuyện tình
Đôi trai gái dưới vầng trăng tiễn biệt
Tiếp ngay sang đoạn kết om sòm
Vụ tranh gia tài quanh một hiệu buôn
Chương hồi kí chiến tranh
Của vị tướng già ở phòng tuyến Cuốc
Chen vào mấy trang dạy nghề nấu bếp
Đoạn chạy trốn của tên gián điệp
Ai giết bà già chưa kịp biết
Sách đã kể về sa mạc Gô-bi
Phu nhân đa tình đang độc thoại lâm li
Bỗng chằng chịt vài chương số học
Đoạn lý thuyết cao siêu của nhà triết học
Bỗng ngu si lời gã lái bò
[…]